Verantwoord doorgaan of minder van hetzelfde? Teylingen in de uitverkoop met bord aan de A44?

Bijdrage aan de algemene beschouwingen voor de begroting 2014-2017, donderdag 7 november.

Het college geeft in deze begroting aan dat het nodig is om verder te bezuinigen omdat het meerjarenbeeld negatief is. Het college stelt voor te gaan bezuinigen op speeltuinen en openbaar groen. Al eerder deden we dat op de vrijwilligers en de verenigingen. En we gaan extra inkomsten genereren door de kledinginzameling van de goede doelen af te pakken en nog een bord langs de A44 te plaatsen. Als PvdA brengen we daarom 2 zaken naar voren waarvan wij vinden dat het anders kan: de veranderingen in het sociaal domein en op het gebied van duurzaamheid.

Om te beginnen met het sociaal domein. Recent heeft de Tweede Kamer de nieuwe wet op de jeugdzorg vastgesteld en deze ligt nu bij de Eerste Kamer. Invoering 1 januari 2015. Regionaal wordt hard gewerkt aan de lokale invulling van deze nieuwe taak. En daarvoor moet hier in de regio nog veel gebeuren, waaronder een gezamenlijke visie van de Bollen-4. Een belangrijke pijler van de nieuwe visie is het uitgangspunt ‘1 gezin, 1 plan, 1 ondersteuner’. Bij navraag bij het CJG en de ISD blijkt nu in de praktijk dat we daar zelfs niet eens in de buurt zijn. Omdat kennis en expertise verdeeld zijn over tal van organisaties is het nu zo dat een gezin met verschillende ondersteuningsvragen allerlei aanspreekpunten heeft. Uit alle onderzoeken blijkt dat dat de problematiek van het gezin verergert. Wij willen dat we het op 1 januari 2015 anders gaan doen. Wij vinden als PvdA dat de gezinnen niet de dupe mogen worden van de komende veranderingen, en willen dat de betrokken organisaties nu al gaan werken volgens het principe ‘1 gezin, 1 plan, 1 ondersteuner’. In Holland-Rijnland worden deze pilots vormgegeven samen met verschillende zorgpartijen. Daarbij lezen we in de krant dat de aftrap van deze regionale pilots nog met veel vragen is omgeven. Deze pilot wordt uitgevoerd in Lisse, terwijl in het breed gedragen initiatiefvoorstel van het CDA juist over lokale pilots is gesproken. Vandaar de motie, samen met het CDA en D’66,  waarin we de oproep doen aan het college om in overleg met de betrokken organisaties in Teylingen te starten met voorbereiden zodat we op 1 januari 2015 voorbereid zijn. De andere motie van de PvdA betreft het armoedebeleid. De gevolgen van opgroeien in armoede en niet mee kunnen doen in de samenleving werken nog lang door. Omdat de PvdA staat voor de mogelijkheid om te participeren, vinden wij dat de middelen die het rijk beschikbaar stelt om armoedebeleid vorm te geven daar ook daadwerkelijk aan moeten worden besteed. De motie, ingediend samen met het CDA, roept het college op dat te doen en manieren uit te werken waardoor geld en inzet in die gezinnen komt waar het het hardst nodig is.

We zouden over het sociaal domein nog veel meer kunnen zeggen, ook al lezen we dat niet in de begroting. Waar het college de mond vol heeft van preventie en eigen kracht, wordt er in de begroting met geen woord gesproken over de manier waarop de gemeente dat kan ondersteunen. Sterker nog, het college heeft de ambitie om een hoger cijfer te halen op het onderdeel goede culturele voorzieningen door te korten op de subsidie. We concluderen dat het college, ondanks het appèl van maatschappelijke organisaties, inwoners en discussies in de commissie geen visie heeft op de samenleving. De opbrengst van de kledinginzameling blijft natuurlijk bij de goede doelen, vandaar het amendement dat we samen met het CDA hebben ingediend.

En als ik overga naar ons volgende onderwerp, duurzaamheid, is het jammer genoeg niet veel anders. Dit college heeft duurzaamheid als speerpunt in het collegeprogramma maar wat realiseert het college nu daadwerkelijk op dit terrein? Ja, er is een pilot gedraaid in de Kagerbuurt. De eerste zonnepanelen zijn geplaatst en in de buurt is, naast een gesprek over opwekken, energiekosten en terugverdientijden, ook meer samenhang gekomen. Oprecht een compliment waard. En vervolgens stelt de VVD dat het zo wel genoeg is geweest. En dat duurzaamheid alleen maar geld kost en niets oplevert. Maar  klimaatverandering is een gegeven. Alleen de VVD denkt er misschien anders over.

Dit college denkt dat duurzaamheid geld kost, maar dat is niet waar. Als PvdA kiezen we voor een stip op de horizon: Teylingen volledig duurzaam in 2033. En dan bedoel ik niet alleen de gemeentelijke gebouwen, maar ook de inwoners, de maatschappelijke organisaties, de bedrijven, iedereen. En dat kan. Door te investeren in maatschappelijk rendement. Investeren in duurzaamheid, is investeren in de samenleving. In het verminderen van schulden als gevolg van stijgende energierekening, door het terugdringen van het aantal werklozen en door de kennisvoorsprong die onze lokale bedrijven opbouwen door deze impuls. Het college stelt voor de woonlasten voor de inwoners niet te verhogen door de OZB niet te verhogen. Als we consequent inzetten op duurzaamheid, kunnen we de woonlasten aanzienlijk verlagen, omdat daarmee de energierekening substantieel verlaagt.

Duurzaamheid is energieopwekking en ook biodiversiteit in de straat. Een ander punt waar dit college iets wil zonder het totale verhaal zien, is de versobering van het groenbeheer. Het college stelt zelf dat het beeld na deze aanpassingen sober, saai en kleurloos zal zijn en het dat het een negatief effect heeft op de kwaliteit. Het betreft hier de kosten voor arbeidsintensieve, kleine stukken groen. Dit ziet het college enkel als kostenpost. Maar de onderliggende investering blijkt op deels verkeerde aannames te berusten. De ‘goedkoop’ voorgestelde vervanging door gras is alleen nuttig wanneer dit groen op gras aansluit; als het verhard moet worden, wordt het opeens een heel stuk duurder. En waar het aansluit op te handhaven opgaand groen of bodembedekkers is gras ook onzinnig. Daarbij betreft het ook hagen die langzaam verkeer van snelverkeer scheiden, zoals op de Jacoba van Beierenweg in Voorhout of de Herenweg in Warmond. Die hebben ook lokale cultuurhistorische waarde. Voordat het college de kettingzaag ter hand neemt, vindt de Partij van de Arbeid dat de gehele functie van groen, de historische, de natuurlijke en de verkeerskundige, moet worden afgewogen ten opzichte van wat dat mag kosten. En vooral met een reële onderbouwing van kosten en besparingen. De PvdA zal (samen met D66) hiervoor een amendement indienen om het huiswerk eerst beter te maken alvorens u van ons groen licht krijgt.”

Besparen op groen en vervolgens geconfronteerd worden met hogere kosten op de begroting van de Maregroep, besparen op verenigingen door de betaalde kracht voor de helft een werkloosheidsuitkering te geven, kleding zelf in te zamelen en daarmee de tekorten door te schuiven naar de goede doelen. Nergens iets over de stijging van het aantal werkzoekende met bijna 70% ten opzichte van 2012. In de begroting staat het vol met plannen die gaan over kosten, nergens over maatschappelijke baten. Een potjesmentaliteit waar een einde aan moet komen.

Samenvattend stelt de PvdA dat het met betere plannen goedkoper wordt voor onze inwoners en dat we daarmee investeren in de samenleving. De genoemde moties over armoedebeleid en oefenen met ‘1gezin, 1plan, 1regisseur’ en de amendementen omtrent de kledinginzameling en het groenbeheer zijn unaniem aangenomen.

Met dank aan Joost Peetoom in de rol van voorzitter was het een goed geleidde avond. Dat we het niet eens zijn met het college op veel punten is helder. Wat dat betreft waren deze algemene beschouwingen alvast een doorkijkje naar het verkiezingsprogramma, maar daarover later meer.