“Vitaal Teylingen” of het woord dat niemand meer gebruikte

27 september 2018

Tot… ons college B&W van Teylingen zich ineens dat woord herinnerde. In al die lange lange weken van onderhandelingen over een coalitieakkoord, toen ze over ieder woord en iedere komma een mening moesten hebben en er uiteindelijk ook een pakkende titel moest komen want zo hoort dat toch voor overheden, wenkte ineens vitaal aan de horizon. Was het een hallucinatie of raakten ze door pure vermoeidheid in een lichte massapsychose? Het is niet meer te achterhalen maar vitaal was definitief in hun hersenen gegrift en was niet van plan zich opnieuw de vergetelheid in te laten duwen.

Lang geleden gebruikte men dat woord toch vaak, zo zeiden ze elkaar. Hebben wij dat niet geleerd op de lagere school? Lagere school, jongens en meisjes, zo heette de basisschool in de vorige eeuw. En wat was het dan toch een mooi woord vitaal, veelzeggend en nietszeggend tegelijk en een prima toevoeging voor ons collegeprogramma. Waarom het ooit in de mist van de tijd was zoekgeraakt, niemand die het snapte.

Ook in de ambtelijke organisatie werd vitaal met gejuich begroet. Er bestaan nog altijd ambtenaren die deze prachtige Nederlandse woorden bewaren als de grootste schat op aarde. Liefst tot bijna niemand nog weet wat ze betekenen maar nog net aan de rand van het geheugen zitten. Heerlijke ouderwetse een beetje versleten woorden die zo prachtig werden gebruikt bijvoorbeeld Gerard van ‘t Reve. Wie??? Gerard van ‘t Reve, google maar even. Goed ingezet in een titel, zo wisten de ambtenaren ons college te vertellen, kon een dergelijk woord zomaar zo’n groot vraagteken oproepen bij de moedige zich tot lezen van het collegeprogramma geneigde burger dat de lust tot aandachtig lezen hem of haar voor de start al volledig verging.

Wat zegt De Dikke van Dale, de bijbel van Nederlandse taal, er nu van? Nou, ik weet niet zeker of u dat wel wilt weten maar vooruit. Vitaal is een bijvoeglijk naamwoord met de volgende twee betekenissen. 1. Voor het leven van groot belang en 2. krachtig, energiek en let op daar komt het voorbeeld van de Van Dale: een vitale grijsaard…

Een vitale grijsaard. Dus met andere woorden, ons college van B&W wil Teylingen neerzetten als een levendige energieke maar desondanks zeer oude man…? Daar word ik toch niet echt opgewekt van. We weten allemaal dat Teylingen vergrijst maar om onze mooie gemeente nu gelijk als bejaarde medemens af te schilderen… Maar laten we nu niet gelijk met een gierende depressie aan de Prozac gaan. Misschien wordt er iets heel anders bedoeld. Vitaal betekent tenslotte ook “Voor het leven van groot belang” als in “onmisbaar voor het leven”. Teylingen zou dan voor het leven van groot belang zijn als in vitale functie. Nu houd ik net als jullie enorm veel van deze gemeente en koester ik ons prachtige oude huis in een prachtige oude straat in het oude dorp van Voorhout maar om het nu onmisbaar voor het leven te noemen, Nee dat dan weer niet.

Wat zou het nu toch betekenen? Het blijft een groot mysterie maar intussen zit je er maar mooi mee in je maag als raadslid en taalliefhebber. Feit is dat ons college wel meer problemen heeft  met onze mooie Nederlandse taal. Raadsprogramma bijvoorbeeld, daarvan kennen ze ook de betekenis niet echt en dus wordt het altijd maar verkeerd gebruikt maar daarover een andere keer meer.